Asset Publisher
Jarząb brekinia
Jarząb brekinia, znany również pod łacińską nazwą Sorbus torminalis, to jedno z najrzadszych rodzimych drzew liściastych w Polsce. Jego obecność w naszych lasach nie tylko wzbogaca bioróżnorodność, ale także pełni kluczową rolę w ekosystemie. Choć nie tworzy litych drzewostanów, jest cennym gatunkiem domieszkowym, wpływającym na strukturę i zdrowie lasów liściastych. Z uwagi na jego rzadkość i znaczenie biocenotyczne, leśnicy prowadzą intensywne programy ochrony i restytucji jarzębu brekinii, aby przywrócić go do naturalnych siedlisk.
Jarząb brekinia to drzewo, które może osiągnąć nawet 25 metrów wysokości.
Jego szeroka i zaokrąglona korona nadaje mu elegancki wygląd, co sprawia, że często bywa cenione jako element ozdobny w krajobrazie leśnym.
Młode pędy tego drzewa są oliwkowoszare i pokryte drobnym meszkiem, który z czasem zanika, pozostawiając nagie gałązki.
Liście brekinii są charakterystyczne, klapowane i osiągają długość do 10 cm. Każdy liść składa się z 3-5 nierówno piłkowanych par klap, z których dolne są wyraźnie dłuższe i silnie odgięte, co dodaje liściom specyficznego kształtu.
Na przełomie maja i czerwca jarząb brekinia zachwyca swoimi drobnymi, białymi kwiatami. Kwiaty te, zebrane w baldachogrona, są subtelną ozdobą drzewa, jednak to owoce przyciągają uwagę botaników i przyrodników.
Owoce brekinii są brązowe, jasno kropkowane i osadzone na długich szypułkach. Co ciekawe, jarząb brekinia zaczyna owocować dopiero w wieku około 15 lat, a kolejne owocowania mają miejsce co trzy lata.
Ta rzadka cykliczność owocowania sprawia, że jego owoce są wyjątkowym rarytasem dla zwierząt zamieszkujących lasy.
Wymagania siedliskowe i zasięg jarzębu brekinii
Jarząb brekinia ma specyficzne wymagania siedliskowe.
Preferuje żyzne gleby, bogate w składniki mineralne, dlatego rośnie głównie na terenach lasów liściastych.
Jest to gatunek szczególnie wrażliwy na jakość gleby, co sprawia, że jego siedliska są ograniczone do specyficznych obszarów. W Polsce jarząb brekinia osiąga swoją północno-wschodnią granicę zasięgu, co dodatkowo podkreśla unikalność tego drzewa na naszych terenach.
Z racji swojej rzadkości i specyficznych wymagań siedliskowych, jarząb brekinia podlega ochronie prawnej.
Leśnicy, w ramach programów restytucji, starają się odtwarzać jego naturalne siedliska oraz wspierać wzrost młodych drzew, które mogą stać się cennym elementem krajobrazu leśnego w przyszłości. Przy odpowiedniej pielęgnacji młode okazy mają szansę nie tylko przetrwać, ale i przyczynić się do odbudowy populacji tego wyjątkowego drzewa.
Znaczenie biocenotyczne jarzębu brekinii
Jarząb brekinia to drzewo o dużym znaczeniu biocenotycznym.
Jako gatunek domieszkowy, nie tworzy rozległych drzewostanów, ale pełni istotną rolę w ekosystemie.
Obecność tego drzewa w lasach liściastych wzbogaca bioróżnorodność i wpływa pozytywnie na zdrowie całego ekosystemu. Jarząb brekinia stanowi ważne źródło pokarmu dla dzikich zwierząt, szczególnie w okresach owocowania, gdy jego owoce stają się cennym pożywieniem dla ptaków i małych ssaków.
Jego kwiaty przyciągają liczne owady zapylające, co dodatkowo wpływa na rozwój lokalnej flory.
Dzięki swojej roli jako gatunek domieszkowy, jarząb brekinia przyczynia się do zwiększenia stabilności ekosystemów leśnych.
Jego obecność wspomaga różnorodność gatunkową, co jest kluczowe dla zachowania zdrowych i odpornych lasów. W kontekście zmian klimatycznych i rosnących zagrożeń dla bioróżnorodności, rola jarzębu brekinii staje się coraz bardziej znacząca.
