Ogromne bogactwo świata roślinnego obejmuje także rośliny pasożytnicze, które wykazują niezwykłe mechanizmy przystosowawcze, wykorzystując wodę, sole mineralne oraz substancje organiczne wytwarzane przez inne organizmy jako źródło życia.

W obrębie roślin pasożytniczych można wyróżnić dwa główne typy: Należy jednak podkreślić, że rośliny pasożytnicze stanowią niewielki odsetek w porównaniu do ogólnej liczby gatunków roślin, ponieważ większość z nich jest autotroficzna, czyli zdolna do samodzielnego wytwarzania substancji organicznych poprzez proces fotosyntezy.

pasożyty obligatoryjne (bezwzględne)

oraz

pasożyty fakultatywne (względne)

Pasożyty obligatoryjne są całkowicie zależne od swoich gospodarzy, nie mogą przeprowadzić swojego cyklu życiowego bez udziału innych organizmów. Natomiast pasożyty fakultatywne mogą funkcjonować niezależnie od obecności gospodarza, choć w pewnych warunkach mogą korzystać z jego zasobów.

Warto również zaznaczyć, że rośliny pasożytnicze można podzielić ze względu na zdolność do fotosyntezy.

Pasożyty całkowite nie przeprowadzają procesu fotosyntezy i pobierają wszystkie niezbędne substancje organiczne bezpośrednio od gospodarza. Z kolei półpasożyty posiadają chlorofil i są zdolne do fotosyntezy, jednakże nadal wykorzystują pewne składniki od swojego żywiciela.

Przykładem pasożyta całkowitego w świecie roślin może być kanianka - ma bezzieleniowe łodygi pozbawione liści, nie ma chlorofilu, ma haustoria / ssawki (za pomocą których pobiera z rośliny żywicielskiej wszystkie związki chemiczne niezbędne do życia). Przykładem półpasożyta może być natomiast jemioła - choć posiada własne liście i korzenie, wnikają one do tkanki gospodarza, aby pobierać wodę i substancje odżywcze.

Pasożytofity mogą atakować różne części roślin, co prowadzi do podziału na pasożyty korzeniowe i pędowe. Pasożyty korzeniowe wnikają w korzenie roślin żywicielskich, podczas gdy pasożyty pędowe łączą się z pędami, liśćmi lub innymi częściami roślin. Ta różnorodność miejsc zasiedlenia przyczynia się do różnych strategii pasożytniczych.

W świetle tych faktów, badanie roślin pasożytniczych staje się niezwykle ważne dla zrozumienia dynamiki ekosystemów i ewolucji roślin, a także może mieć istotne znaczenie dla ochrony różnorodności biologicznej i zrównoważonego użytkowania zasobów naturalnych. Dalsze badania nad tymi niezwykłymi organizmami mogą przynieść cenne spostrzeżenia zarówno dla nauki, jak i praktyki ochrony środowiska.